ویژگی‌های ACID در SQL Server چیست؟
در پایگاه‌های داده، به‌ویژه در SQL Server، ویژگی‌های ACID مجموعه‌ای از اصول حیاتی برای حفظ صحت، یکپارچگی و امنیت داده‌ها در طول تراکنش‌ها هستند. این ویژگی‌ها تضمین می‌کنند که عملیات‌های پایگاه داده قابل‌اعتماد، قابل‌پیش‌بینی و بدون خطا اجرا می‌شوند.
کلمه ACID مخفف چهار ویژگی کلیدی زیر است:
Atomicity (اتمی بودن)
Consistency (انسجام)
Isolation (ایزوله بودن)
Durability (دوام)
1. Atomicity – اتمی بودن
اتمی بودن به این معناست که یک تراکنش باید به‌صورت کامل انجام شود یا اصلاً انجام نشود. اگر حتی یکی از عملیات‌های داخل تراکنش با خطا مواجه شود، کل تراکنش باید Rollback شود.
مثال:
فرض کنید در یک تراکنش می‌خواهیم از حساب A پول برداشت کنیم و به حساب B واریز کنیم. اگر برداشت موفق باشد ولی واریز شکست بخورد، کل عملیات باید برگشت داده شود تا پایگاه داده در وضعیت ناپایدار قرار نگیرد.
2. Consistency – انسجام
انسجام تضمین می‌کند که تراکنش، پایگاه داده را از یک حالت معتبر به حالت معتبر دیگر منتقل می‌کند. یعنی پس از اجرای تراکنش، همه محدودیت‌ها (مانند کلید اصلی، کلید خارجی، CHECK و غیره) باید همچنان برقرار باشند.
مثال:
اگر در یک جدول سفارش، مقدار quantity منفی ثبت شود، این نقض انسجام داده است. SQL Server باید از چنین ورودی‌هایی جلوگیری کند.
3. Isolation – ایزوله بودن
ایزوله بودن به این معناست که همزمانی تراکنش‌ها نباید باعث تداخل در داده‌ها شود. هر تراکنش باید طوری اجرا شود که گویی تنها تراکنش در حال اجراست.
مثال:
اگر دو کاربر به‌صورت هم‌زمان سعی در به‌روزرسانی موجودی یک محصول دارند، یکی از آن‌ها باید منتظر بماند یا عملیاتش بعد از دیگری انجام شود تا از ناسازگاری جلوگیری شود.
SQL Server این ویژگی را با سطوح ایزوله‌سازی تراکنش مانند READ COMMITTED, REPEATABLE READ, SERIALIZABLE, و SNAPSHOT کنترل می‌کند.
4. Durability – دوام
دوام به این معناست که وقتی تراکنشی تأیید و ذخیره شد، تغییرات آن حتی در صورت بروز قطعی سیستم یا خاموشی سرور نیز باقی می‌مانند.
مثال:
اگر کاربری مبلغی را از حساب خود انتقال دهد و پیغام موفقیت دریافت کند، باید مطمئن باشد که این عملیات حتی بعد از قطعی برق هم ذخیره شده است.
SQL Server این تضمین را از طریق Transaction Log فراهم می‌کند.
چرا ویژگی‌های ACID مهم هستند؟
| ویژگی | اهمیت |
|---|---|
| Atomicity | جلوگیری از اجرای ناقص تراکنش‌ها |
| Consistency | اطمینان از صحت داده‌ها بعد از تراکنش |
| Isolation | جلوگیری از تداخل و ناسازگاری در تراکنش‌های هم‌زمان |
| Durability | اطمینان از ماندگاری داده‌ها حتی پس از خطاهای سیستمی |
ویژگی‌های ACID چهار ستون اصلی پایداری و صحت عملکرد تراکنش‌ها در SQL Server هستند. اگر هر یک از این ویژگی‌ها نقض شود، احتمال از بین رفتن یا خراب شدن داده‌ها وجود دارد.
SQL Server با پشتیبانی قوی از ACID، یک پایگاه داده امن، پایدار و قابل‌اعتماد برای کاربردهای مالی، بانکی، تجاری و تحلیلی ارائه می‌دهد.
دیدگاهتان را بنویسید